Przedstawiciele Grupy roboczej ds. nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów implementującej Dyrektywę ECN+ - prezes zarządu Stowarzyszenia mec. Agnieszka Stefanowicz-Barańska i przewodniczący grupy roboczej mec. Szymon Gołębiowski – uczestniczyli w posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu w dniu 6 marca 2023 r., w trakcie którego posłowie rozpatrywali projekt tej nowelizacji. 

Przed posiedzeniem przesłaliśmy do Komisji pismo, które załączamy poniżej.  W swoich wypowiedziach w trakcie posiedzenia Komisji przedstawiciele Stowarzyszenia skupili się na pięciu najważniejszych kwestiach wymagających zmian w projekcie:

• Aby zapewnić zgodność Projektu z Konstytucją i EKPC oraz wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego P 19/17, należy co najmniej: (i) odesłać w uokk do art. 357 § 6 kpc; (ii) ograniczyć prawo Prezesa Urzędu do złożenia ponownego wniosku o zgodę na przeszukanie jedynie do przypadków ujawnienia nowych dowodów i okoliczności faktycznych; oraz (iii) wprowadzić w uokk termin, do którego Prezes Urzędu musiałby rozpocząć przeszukanie. 

• Przepis przejściowy w art. 8 (obecnie: art. 13) Projektu prowadziłby do naruszenia fundamentalnych zasad państwa prawa, bo przedsiębiorcy i inne podmioty ponosiłyby odpowiedzialność na zasadach, które nie istniały w chwili dokonania czynu, i byłyby karane za czyny, które nie podlegały karze w chwili ich popełnienia.  Konieczne jest więc wprowadzenie szczególnego przepisu intertemporalnego, który wyeliminuje ten oczywisty błąd legislacyjny.

• Aby uniemożliwić obchodzenie zasady ochrony poufności komunikacji pomiędzy prawnikiem a klientem i fishing expeditions, należy rozszerzyć tę ochronę na: (i) korespondencję z prawnikiem wewnętrznym, (ii) wewnętrzne dokumenty przedsiębiorcy relacjonujące poradę prawną lub sporządzone w celu jej uzyskania, (iii) każdą korespondencję z wykwalifikowanym prawnikiem, niezależnie od tego, czy powstała w związku z przedmiotem postępowania, w którym przeprowadzane jest przeszukanie oraz (iv) całe postępowanie przed Prezesem Urzędu.

• Aby zapewnić, że gwarancja prawa do obrony przedsiębiorcy, jaką stanowi szczegółowe uzasadnienie zarzutów, nie będzie tylko pozorna, należy wprowadzić tę instytucję do uokk.

• Aby zapewnić prawo przedsiębiorców do obrony w kontekście ich odpowiedzialności za kary nakładane na związki przedsiębiorców, należy (i) przyjąć zasadę prowadzenia postępowań, w których kara na związek miałaby być obliczana w oparciu o sumę obrotu członków, przeciwko wszystkim członkom związku; (ii) uregulować tryb pociągania członków związku do odpowiedzialności za zapłatę kary nałożonej na związek; (iii) solidarną odpowiedzialność przedsiębiorców, których przedstawiciele wchodzili w skład organów decyzyjnych związku, za zapłatę kary nieuiszczonej przez związek, zastąpić zasadą odpowiedzialności proporcjonalnej do obrotów; oraz (iv) zagwarantować związkom przedsiębiorców powołanym ustawą (np. samorządom zawodowym) minimum egzystencjalne, umożliwiające im realizację zadań publicznych, gdyby kara przekraczała ich obroty.

Część naszych uwag zyskała poparcie niektórych obecnych na posiedzeniu posłów, którzy formalnie poddali odpowiednie propozycje poprawek pod głosowanie Komisji 6 marca 2023 r. i ponownie na posiedzeniu Komisji w dniu 7 marca 2023 r., po drugim czytaniu projektu nowelizacji.  W trakcie posiedzenia Sejmu w dniu 7 marca jeden z posłów w swoim wystąpieniu podniósł także uwagi do projektu zaczerpnięte z naszego pisma.  Na tym etapie nasze poprawki zostały jednak odrzucone.  Projekt oczekuje teraz na trzecie czytanie w Sejmie. 

Załączamy projekt nowelizacji w wersji na dzień 7 marca 2023 r. rano (tj. projekt przedłożony Sejmowi na drugie czytanie po posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu w dniu 6 marca 2023 r.) i dodatkowe sprawozdanie Komisji, z jej kolejnego posiedzenia, w godzinach wieczornych 7 marca 2023 r., na którym Komisja przyjęła propozycje kilku poprawek w stosunku do wersji, która była przedmiotem drugiego czytania w Sejmie. 

O aktualnym stanie nowelizacji wspomina m.in. artykuł w Dzienniku Gazecie Prawnej z 9 marca 2023 r. autorstwa Tomasza Ciechońskiego, który również załączamy.